Tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów

Tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów: Wszelkie dokumenty potwierdzające uzyskane wykształcenie lub ukończone etapy edukacji stanowią jedne z najczęściej wykonywanych tłumaczeń przysięgłych w Kancelarii Tłumacza MS Mostowy. Są to zarówno dyplomy i suplementy wydawane przez polskie uczelnie, jak również zagraniczne dyplomy i transkrypt ocen, które zamawiają osoby chcące kontynuować edukację rozpoczętą za granicą na polskich uczelniach wyższych.

Jednakże, sam temat tłumaczenia przysięgłego dyplomów studiów stanowi ciekawe zagadnienie, ponieważ tego typu tłumaczeniem rządzi wiele zasad narzuconych przez różne instytucje edukacyjne, lub instytucje zajmujące się uznaniem wykształcenia, a samo tłumaczenie nie jest wcale tak proste, jak mogłoby się klientom wydawać.

W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytania jakie wymagania wiążą się z tłumaczeniem przysięgłym dyplomu studiów, jaki wyglądają zasady dotyczące tych tłumaczeń oraz uznawalność tłumaczeń przysięgłych dyplomu studiów. Omówimy również jakich kosztów i terminów realizacji mogą oczekiwać klienci w przypadku zlecenia tłumaczenia przysięgłego dyplomu ukończenia studiów, a jakich w przypadku tłumaczenia przysięgłego również suplementu.

Co to jest tłumaczenie przysięgłe i kto może je wykonać?

Tłumaczenie przysięgłe jest specjalnym rodzajem urzędowego tłumaczenia, które może zostać przygotowane tylko przez tłumacza przysięgłego – a więc przez osobę posiadającą do tego odpowiednie uprawnienia.

W celu zdobycia uprawnień do przygotowania tłumaczeń przysięgłych, tłumacz musi zdać wysoce specjalistyczny egzamin organizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a następnie już po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu, tłumacz musi zostać zaprzysiężony przez Ministra Sprawiedliwości.

Tłumaczenia przysięgłe wydawane są w formie drukowanej i zwierają odręczny podpis tłumacza przysięgłego oraz jego oficjalną urzędową pieczęć. Tłumaczenie przysięgłe zaczyna się od nagłówka, w którym zawarta jest informacja o kierunku tłumaczenia. Następnym elementem tłumaczenia przysięgłego jest opis dokumentu, w którym tłumacz przysięgły ma za zadanie rzetelnie opisać np. czy dokument zawiera elementy świadczące o jego autentyczności.

Na samym końcu tłumaczenia przysięgłego znajduje się formuła poświadczająca, w której tłumacz stwierdza czy dane tłumaczenie wykonał na podstawie oryginału, czy też z innego dokumentu, jak np. kopia lub skan. Następnie, pod tą formułą, tłumacz przysięgły składa swój podpis oraz okrągłą pieczęć urzędową, dzięki którym potwierdza autentyczność i poprawność przekładu.

Kiedy potrzebne jest tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów?

Tłumaczenie przysięgłe dyplomu ukończenia studiów potrzebne jest tak naprawdę w kilku najczęstszych przypadkach, które dotyczą kontynuacji edukacji, ubiegania się o pracę w danym kraju, ubieganie się o wizę studencką/pracowniczą lub zezwolenie na pobyt w danym kraju.

Pierwszą najpowszechniejszą sytuacją, w której od klienta wymagane będzie tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów, jest chęć kontynuacji przez obywatela Polski studiów na zagranicznych uniwersytetach, lub chęć kontynuacji studiów przez obywateli innych narodowości na polskich uczelniach wyższych.

Wówczas, każdorazowo, niezależnie od tego na jaką uczelnię dokumenty będą składane, władze uczelni poproszą kandydata, ubiegającego się o rejestrację na studia, o przedłożenie tłumaczenia przysięgłego dyplomu ukończenia np. studiów pierwszego stopnia.

Kolejną najczęstszą sytuacją, kiedy od klienta wymagane jest tłumaczenie przysięgłe dyplomu kończenia studiów, jest ubieganie się o pracę za granicą (w przypadku osób narodowości polskiej) lub ubieganie się o pracę w Polsce przez osoby kształcące się w innych państwach.

W takich wypadkach, przyszły pracodawca może poprosić kandydata starającego się o dane stanowisko, aby poza zaświadczeniem o poprzednim zatrudnieniu, przedstawił również dyplom potwierdzający ukończenie przez niego konkretnego poziomu edukacji lub studiów kierunkowych, które mogą być wymagane na konkretnych stanowiskach pracy.

Również w przypadku ubiegania się przez klienta o wydanie wizy pracowniczej lub zezwolenia na pobyt, konieczne jest przedstawienie w urzędzie – zwyczajowo w Wydziale ds. Cudzoziemców – tłumaczenia przysięgłego dyplomu studiów, tak aby urzędnicy mogli formalnie potwierdzić uzyskane przez klienta wykształcenie.

Tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów – jakie wymaganie może mieć uczelnia, a jakie pracodawca?

Wymagania związane z przedstawieniem samych dokumentów mogą różnić się w zależności od tego, na którą uczelnię klient zdecyduje się aplikować lub w zależności od tego, do jakiej spółki aplikuje. Największą różnicą pomiędzy tymi miejscami może być kwestia formy tłumaczenia, mianowicie – czy ma być ono wykonane z oryginału, czy też może być wykonane z przedłożonego dokumentu.

Bardzo często zdarza się, że uczelnie wyższe wymagają by tłumaczenie przysięgłe dyplomu ukończenia studiów wykonane było na podstawie oryginalnego dokumentu, który podczas składania dokumentów, jest przedłożony do wglądu w wydziale rekrutacji. Nie jest to jednak zasada, od której nie byłoby wyjątków. Dla przykładu, w lipcu 2025 roku, Kancelaria Tłumacza MS Mostowy asystowała zagranicznemu klientowi podczas tłumaczenia przysięgłego dyplomu ukończenia studiów. Klient ubiegał się o miejsca na kilku uczelniach technicznych, w tym na Akademii Górniczo-Hutniczej oraz na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.

Jak się okazało, jednym z wymagań jakie przedstawiła Akademia Górniczo-Hutnicza, w zakresie tłumaczenia przysięgłego dyplomu studiów, było wykonanie tłumaczenia dyplomu na podstawie oryginalnego dokumentu. Władze uczelni poinformowały klienta, że w przypadku tłumaczenia wykonanego na postawie skanu lub kopii, jego dokumenty nie zostaną zaakceptowane, a podanie zostanie odrzucone. Rzeczony klient otrzymał również pozytywny wynik rekrutacyjny z Uniwersytetu Ekonomicznego, który w odróżnieniu od Akademii Górniczo-Hutniczej nie wymagał by tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów wykonane było z oryginału. W przypadku tej uczelni, tłumaczenie wykonane na podstawie skanu byłoby w zupełności wystarczające i zapewniłoby klientowi miejsce na liście przyjętych studentów.

Nasz klient ostatecznie zdecydował się na Akademię Górniczo-Hutniczą, konieczne więc było dostarczenie do naszej kancelarii oryginału dyplomu, tak aby tłumacz przysięgły mógł należycie opisać wszelkie elementy świadczące o autentyczności dokumentu. Jak więc widzimy, wymagania w zakresie tłumaczeń przysięgłych dyplomu studiów mogą różnić się pomiędzy uczelniami, nawet jeśli funkcjonują one w tym samym mieście. Zasady rekrutacji ustalane są przez władze uczelni i to właśnie tam najlepiej dopytać, jaka forma tłumaczenia przysięgłego będzie od klienta wymagana.

Natomiast, w przypadku ubiegania się o pracę, sprawa wygląda już zupełnie inaczej. Z doświadczenia Kancelarii Tłumacza MS Mostowy wynika, że bardzo często pracodawcy nie wymagają od kandydatów na dane stanowisko tłumaczenia przysięgłego z oryginału. W przypadku ubiegania się o pracę, tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów ze skanu jest jak najbardziej wystarczające. Oczywiście, dla swojego bezpieczeństwa, warto zawsze dopytać pracodawcę bezpośrednio, czy forma dokumentu poświadczającego edukację kandydata ma dla niego znaczenie.

Dzięki temu, w przypadku gdyby jednak pracodawca zażyczył sobie tłumaczenia z oryginału, klient może uniknąć niepotrzebnych opóźnień w procesie tłumaczeniowym, związanych z koniecznością dostarczenia oryginału dyplomu do tłumacza, lub też dodatkowych nakładów finansowych, związanych z poprawą już wykonanego wcześniej tłumaczenia. 

Tłumaczenie przysięgłe dyplomu – jakie są zasady uznawalności?

Zasady dotyczące tłumaczeń przysięgłych dyplomu oraz uznawalności poszczególnych dyplomów mogą różnić się w zależności od kraju, z jakiego pochodzi dokument, lub w zależności od tego w jakim kraju tłumaczenie ma być składane.

W 1991 roku podpisana została Deklaracja Bolońska, której celem było stworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (European Higher Education Area, EHEA) oraz w miarę możliwości zbliżenie do siebie i ujednolicenie systemów szkolnictwa wyższego obowiązujących na terenie krajów Unii Europejskiej. Dzięki wprowadzeniu wspomnianej Deklaracji, na terenie krajów Unii Europejskiej wprowadzony został system przejrzystych i porównywalnych między systemami stopni, które wyszczególnione są w suplemencie do dyplomu. Dodatkowo, upowszechniony został system punktów kredytowych (znanych również jako ECTS- European Credit Transfer System), jak również przyjęty został przejrzysty system kształcenia oparty na dwóch/trzech poziomach, tj. licencjat/magister, doktorat.

Na ten moment, deklarację podpisało 49 krajów i dzięki temu, dyplomy wydawane w tych właśnie krajach, są na terytorium polski uznawane z mocy prawa, uczelnie mogą więc wymagać jedynie tłumaczenia przysięgłego tych dokumentów przez uprawnionego do tego tłumacza.

Nie ma już jednak potrzeby, aby dyplom potwierdzany był również przez inne instytucje do tego uprawnione – takie jak np. kurator oświaty – oraz poddawany procesowi nostryfikacji. Zatem, Deklaracja ta znacznie ułatwiła przepływ zarówno studentów, jak i pracowników akademickich pomiędzy poszczególnymi krajami Unii Europejskiej.  Dodatkowo, dyplomy ukończenia studiów uznawane są również zgodnie z innymi podpisanymi międzynarodowymi umowami, które mogą być dwustronne (czyli pomiędzy Polską a innym krajem) lub też wielostronne (np. Konwencja Lizbońska z 1997 roku, która obowiązuje w Polsce od momentu przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej).

Tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów – jakie są zasady?

Jeżeli chodzi o same zasady dotyczące wykonywania tłumaczeń przysięgłych dyplomu ukończenia studiów, zawarte są one w Kodeksie Zawodowym Tłumacza Przysięgłego,  wydanym przez Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS oraz są dostępne na stronie Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, w zakładce „Uznawalność”.

Jedną z najważniejszych zasad, o której musi pamiętać tłumacz przysięgły wykonujący tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów (z języka obcego lub na język obcy) jest pozostawienie tytułów nadanych posiadaczowi dyplomu (takich jak np. Master of Arts, Bachelor of Arts, Bachelor of Science, itp.) w języku źródłowym. Wymóg ten wynika z dużego zróżnicowania pomiędzy systemami edukacyjnymi poszczególnych krajów. Nie zawsze bowiem, stopień naukowy z jednego kraju odpowiada 1:1 stopniowi naukowemu w innym kraju. Oceną przystawalności tych tytułów naukowych, a tym samym ich uznawalności, zajmują się już eksperci w dziedzinie wykształcenia, nie tłumacze przysięgli.

Tłumacz przysięgły może jedynie, w nawiasach kwadratowych, a więc w komentarzu tłumacza, dodać odpowiednią adnotację z wyjaśnieniem tego typu tytułu naukowego np.: [xxx – odpowiada polskiemu stopniowi naukowemu yyy]”.

Tylko w ten sposób tłumacz może dokonać przekładu stopnia naukowego, stopień ten musi jednak być przytoczony w języku źródłowym, a podane wyjaśnienie musi być zgodne z treścią ustaloną przez instytucję uznającą wykształcenie w danym kraju.

Kancelaria Tłumacza MS Mostowy spotkała się w 2024 roku z sytuacją, w której właśnie klientka zlecająca nam tłumaczenie swojego dyplomu studiów z Wielkiej Brytanii, nie mogła zrozumieć dlaczego w tłumaczeniu wpisany został jej angielski tytuł, tj. „Master in Psychology”, a nie Magister Psychologii.  Powołując się na wspomniane wyżej źródła, jak również na decyzje Komisji Edukacji Narodowej, wytłumaczyliśmy klientce, iż takie są zasady wykonywania tłumaczeń przysięgłych dyplomów. Tłumacz przysięgły dokonuje jedynie przekładu dokumentu, nie może natomiast oceniać przystawalności stopni naukowych. Na prośbę klientki dodane zostało jednak wyjaśnienie, właśnie w komentarzu tłumacza, dotyczące otrzymanego przez nią stopnia naukowego.

Dokładnie taką samą sytuację mamy w przypadku tłumaczenia nazw szkół, uczelni lub innych instytucji kształcących. Z uwagi na to, że są to nazwy własne, pozostają one w tłumaczeniu przytoczone w swoim oryginalnym brzmieniu z języka źródłowego. Taka sama zasada obowiązuje w przypadku tłumaczenia suplementów do dyplomów, w których zawarte mogą być oceny z poszczególnych przedmiotów i kursów, które niejednokrotnie zapisywane są numerycznie, np. od 1 do 5. W takim przypadku również, tłumacz ma obowiązek przepisać oceny w języku źródłowym, a następnie może jedynie dodać ich opisowe wyjaśnienie właśnie w komentarz tłumacza, w nawiasach kwadratowych.

Jeszcze inną istotną kwestią, która może pojawić się w tłumaczeniu przysięgłym suplementu to występowanie różnych skrótów i skrótowców, dotyczących prowadzonych na uczelni zajęć. Zdarza się, że tłumacz przysięgły, pomimo dołożenia należytej staranności, nie jest w stanie odnaleźć odpowiedniego rozwinięcia występujących w dokumencie skrótów, ponieważ są one właściwe jedynie dla tej konkretnej uczelni i nie są powszechnie używane w innych dziedzinach.

Wówczas, jedyną możliwością, aby należycie przełożyć taki skrót, jest konsultacja z klientem oraz prośba o pomoc w rozwinięciu danego skrótu. Bardzo często, klienci doskonale pamiętają, który skrót dotyczył jakiego rodzaju zajęć, co pozwala tłumaczowi przysięgłemu należycie rozwinąć skrót, a następnie dokonać jego tłumaczenia na język docelowy. Dokładnie taką sytuację Kancelaria Tłumacza MS Mostowy miała początkiem 2025 roku, kiedy zgłosił się do nas klient z indyjskim suplementem do dyplomu sporządzonym w języku angielskim.

Kilka przedmiotów kierunkowych wpisanych było w tym suplemencie właśnie przy użyciu skrótów, które właściwe były tylko dla tej konkretnej uczelni i nie sposób było odnaleźć je w powszechnie dostępnych słownikach i glosariuszach. Wtedy, poprosiliśmy naszego klienta o pomoc w rozwinięciu problematycznych skrótów, a po otrzymaniu od niego tych informacji, mogliśmy dokonać należytego tłumaczenia na język polski.

Jaki jest koszt i termin tłumaczenia przysięgłego dyplomu studiów?

Jeżeli chodzi o koszty i termin tłumaczenia przysięgłego dyplomów studiów, sytuacja jest znacznie prostsza niż w przypadku aktów stanu cywilnego. Dyplomy ukończenia studiów są zwyczajowo dokumentami krótkimi, zajmującymi fizycznie 1 stronę (zwyczajowo formatu A4).

Istotną kwestią jest wyjaśnienie, że tłumaczenia przysięgłe nie są wyceniane na podstawie ilości stron fizycznych, lecz na podstawie ilości znaków ze spacjami. Dla tłumaczenia przysięgłego 1 strona rozliczeniowa stanowi 1125 znaków ze spacjami.

Ilość stron tłumaczenia zależna jest więc od ilości samego tekstu, jak również od ilości innych dodatkowych elementów, również elementów graficznych, które tłumacz również musi opisać w tłumaczeniu przysięgłym dyplomu studiów. Dyplomy zawierają zazwyczaj nazwę uczelni, która wydała dokument oraz jej logo lub herb, następnie informację o uzyskanym tytule naukowym, informację o kierunku kształcenia, dane osobowe posiadacza (bywa, że również dyplomy zawierają zdjęcie posiadacza). Następnie, dokumenty te są podpisane przez odpowiedni organ wydający i władze uczelni, jak również są poświadczone pieczęcią danej placówki edukacyjnej.

Czasem zdarza się, że dyplomy posiadają dodatkowe zabezpieczenia, takie jak znaki wodne lub holograficzne – takie elementy posiadają np. dyplomy International Baccalaureate. Dyplom może również być zabezpieczony tłoczoną pieczęcią zawierającą w polu pieczęci zwyczajowo godło lub herb danej uczelni, a na otoku nazwę danego uniwersytetu oraz miasta, w którym się znajduje.

Opis oraz tłumaczenie wszystkich tych elementów – niezależnie od kierunku tłumaczenia – oscyluje w okolicach 2 stron tłumaczeniowych. Zdarza się, że przy dyplomach bardziej opisowych, lub z większą ilością elementów zabezpieczających, ilość stron tłumaczeniowych dochodzi do 3 stron rozliczeniowych. Jeżeli chodzi o sam termin realizacji tego typu tłumaczeń, zwyczajowo wynosi on do 2 dni od dnia potwierdzenia zlecenia przez klienta. Z uwagi na to, że dyplomy są dokumentami krótszymi, nie są tak bardzo zależne od aktualnego obłożenia zleceniami jakie posiada tłumacz przysięgły.

Zupełnie inaczej wygląda jednak sprawa terminu realizacji tłumaczenia przysięgłego suplementu do dyplomu, które są dokumentami znacznie obszerniejszymi i opisowymi, które potrafią opiewać nawet na 14 lub 16 stron rozliczeniowych tłumaczenia. Wówczas, zarówno wycena, jak i termin realizacji podawane są po indywidualnej konsultacji i zapoznaniu się ze skanem danego suplementu.

Jak zlecić tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów?

Aby zlecić wykonanie tłumaczenia przysięgłego dyplomu studiów wystarczy, że klient skontaktuje się z nami mailowo, bądź dostarczy oryginał dokumentu do naszej kancelarii. Wówczas, od razu dokonamy wyceny dokumentu i poinformujemy klienta o przewidywanym koszcie tłumaczenia oraz czasie realizacji. W przypadku bardziej szablonowych i krótkich dyplomów, ilość stron rozliczeniowych tłumaczenia to 2-3 strony, a czas realizacji wynosi do 2 dni roboczych, od potwierdzenia zlecenia.

W przypadku tłumaczenia przysięgłego dyplomu studiów najważniejszą kwestią, o którą musi zadbać klient to dowiedzieć się jakie tłumaczenie będzie od niego wymagane – z oryginału, czy z przedłożonego dokumentu.

Jeżeli konieczne jest tłumaczenie z oryginału, poprosimy klienta o dostarczenie nam oryginalnego dokumentu do wglądu, tak aby zweryfikować i rzetelnie opisać w tłumaczeniu występujące na dokumencie elementy zabezpieczające, takie jak znaki wodne, tłoczone pieczęcie lub znaki holograficzne. Kolejną istotną kwestią, o której klient musi pamiętać, to sprawdzenie czy na rewersie dyplomu znajdują się jakieś informacje. Zdarza się czasem, że na rewersie dyplomu mogą znaleźć się informacje dotyczące skali ocen lub systemu kształcenia, które nie są przez uczelnię wymagane do przetłumaczenia. Jednakże, bez względu na to czy uczelnia wymaga tłumaczenia tych informacji, czy też nie, tłumacz przysięgły musi otrzymać do wglądu całość dokumentu. W przypadku gdy rewers nie musi być tłumaczony, tłumacz dodaje w opisie tłumaczenia adnotację o tym, jaki zakres dokumentu (na prośbę klienta) podlegał tłumaczeniu.

Informacja o zakresie tłumaczenia zawsze musi wyjść od klienta, tłumacz przysięgły nie może sam zdecydować, co tłumaczyć a czego nie, ponieważ nie byłoby to wtedy rzetelne i bezstronne tłumaczenie. Jeśli wszystkie wspomniane wyżej wymagania zostaną przez klienta spełnione, może się on spodziewać, że tłumaczenie zostanie wykonane sprawnie i terminowo, co pozwoli klientowi na płynne załatwienie sprawy na uniwersytecie i złożenie dokumentów w celu zapewnienia sobie miejsca na wymarzonym kierunku studiów.

FAQ: Tłumaczenie przysięgłe dyplomu studiów